{{updated}}

De Europese Unie heeft haar duurzaamheidsrapportage vernieuwd met de introductie van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Deze belangrijke update maakt deel uit van de bredere EU-inspanningen om klimaatverandering aan te pakken, voortbouwend op initiatieven zoals het Akkoord van Parijs en de EU Green Deal.

Kort gezegd vereist de CSRD dat bedrijven die zaken doen in de EU gedetailleerde rapporten verstrekken over hun milieu-, sociale en governance-impact (ESG). Deze nieuwe richtlijn is gebaseerd op de 12 Europese Duurzaamheidsrapportagestandaarden (ESRS), die transparantie in duurzaamheidsrapportage in de EU willen standaardiseren en verbeteren.

Deze blogpost behandelt alles wat je moet weten over de CSRD—van de doelstellingen en reikwijdte tot hoe je aan de eisen kunt voldoen. Laten we erin duiken.

Wat is de EU CSRD?

De EU introduceert wetgeving die bedrijven verplicht om te rapporteren over hun niet-financiële duurzaamheidsinformatie.

De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) wordt beschouwd als een bouwsteen om wereldwijde overeenkomsten te bereiken om klimaatverandering tegen te gaan in het Akkoord van Parijs en de EU-brede 'The Green Deal'-strategie.

Beide ambitieuze maar noodzakelijke internationale initiatieven hebben als doel de wereldwijde gemiddelde temperatuurstijging te beperken tot 2 graden Celsius, met inspanningen om deze te beperken tot 1,5. De CSRD is een middel om deze doelen te bereiken. 

De richtlijn zal in fasen worden uitgerold waarbij grote bedrijven als eerste worden getroffen. Onder de CSRD-wetgeving zal de duurzaamheidsprestatie van EU-bedrijven onderworpen zijn aan rapportagestandaarden die vergeleken kunnen worden met de huidige financiële rapportage.

Deze nieuwe regelgeving stelt anderen in staat om de staat en het gedrag van een bedrijf objectief te beoordelen, het te vergelijken met anderen en greenwashing tegen te gaan. De EU CSRD wordt daarom verwacht een waardedrijver te worden voor vooruitstrevende bedrijven.

CSRD is een ambitieuzere update van de Non-Financial Reporting Directive (NFRD) die al van kracht is. Met deze eisen zal de EU de wereldwijde koploper worden in duurzaamheidsrapportage terwijl het continent een voorbeeld stelt.

Dit beïnvloedt bedrijven omdat hun impact op het milieu zichtbaar en voor iedereen toegankelijk zal worden.

Potentiële impact van het Omnibusvoorstel op ESRS en CSRD-uitrol

Het Omnibusvoorstel van de Europese Commissie, gepubliceerd in februari 2025, introduceert significante veranderingen die de toepassing van de CSRD kunnen vertragen en beperken. Als het wordt aangenomen, zou het voorstel de drempel voor grote ondernemingen verhogen van 250 naar 1.000 werknemers, waardoor tienduizenden bedrijven mogelijk worden vrijgesteld van ESRS-rapportagevereisten. Het stelt ook voor om de rapportagetermijnen voor bedrijven in de tweede en derde uitrolfasen met twee jaar uit te stellen—tot respectievelijk 2028 en 2029.

Deze wijzigingen zijn bedoeld om de administratieve last te verminderen en bedrijven meer tijd te geven om zich voor te bereiden. Ze kunnen echter ook de ambitie van de CSRD verwateren en de voortgang van de duurzame financiële agenda van de EU vertragen. Voor bedrijven die zich voorbereiden op ESRS-compliance introduceert het voorstel onzekerheid en kan het invloed hebben op planning, resourceallocatie en verwachtingen van belanghebbenden. De uiteindelijke impact zal afhangen van of en hoe het Europees Parlement en de Raad de Omnibus-amendementen aannemen.

Wat zijn de doelen van de CSRD?

De EU heeft de Europese Green Deal geïntroduceerd met het ambitieuze doel om het eerste “Net-Zero” continent te worden tegen 2050. Dit betekent dat individuele staten en bedrijven leiders moeten worden in de transitie naar een duurzame Europese economie.

Het eerste subdoel op weg naar “Net-Zero” is het stoppen van de toename van CO2-uitstoot tegen 2025 en het verminderen van de uitstoot met 55% tot 2030. De belangrijkste strategie om dit te bereiken is het heroriënteren van kapitaalstromen naar duurzame ontwikkeling en investeringen.

Dit betekent dat de EU wil dat investeringen naar die initiatieven en bedrijven stromen die duurzame oplossingen bieden en bijdragen aan het stoppen en verminderen van CO2-equivalente uitstoot.

‍Hoe verander je de richting van kapitaalstromen? - Door betrouwbare en beschikbare informatie. 

De EU probeert niet-financiële informatie beter beschikbaar en consistent betrouwbaar te maken met verschillende initiatieven:

Openbaarmakingsovereenkomsten

Deze zijn voor de investeerdersgemeenschap die rapportage vereist over hoe duurzaamheidsrisico is opgenomen in het besluitvormingsproces met betrekking tot waar kapitaal moet worden geïnvesteerd en bij het geven van financieel advies.

EU-Taxonomie

Dit is een classificatiesysteem om te bepalen in hoeverre bedrijfsactiviteiten duurzaam zijn of niet. Dit is gebaseerd op 4 voorwaarden die moeten worden voldaan voordat een bedrijfsactiviteit als duurzaam wordt geclassificeerd. 

NFRD

De NFRD is de vorige richtlijn die grote bedrijven (500+ werknemers, €40 miljoen omzet, €20 miljoen activa) verplichtte om te rapporteren over hun niet-financiële informatie. 

Met dit eerste internationale doel dat snel nadert, wordt het elke dag belangrijker om substantiële verandering te creëren. Huidige initiatieven schieten echter tekort in hun pogingen om die verandering te bereiken. 

Waarom implementeert de EU nieuwe regelgeving?

Oorspronkelijk was het doel van de NFRD om openheid te bevorderen over de maatschappelijke verantwoordelijkheid (CSR) van een bedrijf. Veel belanghebbenden (waaronder investeerders) vonden echter dat deze rapportagestandaarden onvolledig waren en essentiële informatie misten.

Er werd aangegeven dat de huidige initiatieven verschillende tekortkomingen hebben die tot teleurstellende resultaten hebben geleid:

• Sommige bedrijven rapporteren geen informatie
• Sommige bedrijven laten relevante informatie weg
• De compatibiliteit van de verstrekte informatie is laag
• De betrouwbaarheid van de verstrekte informatie is laag
• De vindbaarheid en bruikbaarheid van de verstrekte informatie is laag

Als gevolg van deze tekortkomingen kunnen gebruikers van niet-financiële informatie de duurzaamheidsprestaties en gerelateerde risico's van hun investeringen niet nauwkeurig voorspellen. Dit effect was specifiek merkbaar tussen verschillende lidstaten van de Unie.

Daarom was het onmogelijk voor het kapitaal om consistent te stromen naar duurzame en inclusieve groei en ontwikkeling, wat het proces van het verminderen van broeikasgasemissies vertraagde. 

De NFRD vervangen door de CSRD

De EU vervangt de NFRD door de nieuwe, ambitieuze en strengere CSRD omdat de overgang naar een duurzame economie te langzaam verloopt.

Door de teugels aan te halen, probeert de EU bedrijven nu niet alleen te stimuleren, maar ook te dwingen om transparant te zijn over hun duurzaamheidsprestaties. 

De grootste veranderingen van NFRD naar CSRD zijn:

• Uitgebreide reikwijdte
• Verbeterde rapportagestandaarden
• Verplichte auditvereiste
• Digitale taggingvereiste

Met de nieuwe CSRD-regelgeving probeert de EU discrepanties te verminderen, transparantie te vergroten en duurzaam gedrag in het hele continent te bevorderen.

De EU heeft de volgende voordelen voor bedrijven van de verhoogde eisen in de CSRD benadrukt:

• Verhoogd bewustzijn 
• Inzicht in klimaatrisico's en kansen
• Creëren van een diversere investeerdersbasis
• Lagere kosten van kapitaalinstroom
• Verbetering van de relatie met belanghebbenden
• Diversiteit van het bestuur

De Europese Unie ondersteunt dit door 30% van haar uitgaven te wijden aan klimaatgerelateerde projecten voor de komende jaren. Vervolgens implementeren ze nu de CSRD-regelgeving om individuele bedrijven te laten vergelijkbare toezeggingen doen. 

{{custom-cta}}

Uitgebreide reikwijdte: Wie beïnvloedt de CSRD en wanneer?

De CSRD heeft de reikwijdte aangescherpt voor welke bedrijven onder deze wetgeving vallen om een aanzienlijk groter effect te creëren. Dit zal resulteren in een toename van het totale aantal bedrijven dat moet voldoen van 11.000 naar meer dan 71.000.

Tijdlijn voor de implementatie van CSRD

De CSRD zal geleidelijk worden ingevoerd op basis van bedrijfsomvang, omzet en locatie. Hieronder staan de belangrijkste data om op de hoogte van te zijn. Merk op dat het Omnibusvoorstel deze tijdlijnen en rapportagedrempels zal wijzigen.

• 2024: Bedrijven die eerder onder de NFRD vielen, moeten beginnen te voldoen aan de CSRD en zullen hun gegevens in 2025 rapporteren.
• 2025: Grote ondernemingen die aan twee van de volgende voldoen—meer dan 250 werknemers, meer dan €50 miljoen netto-omzet, of activa van meer dan €25 miljoen—moeten voldoen aan de CSRD, met hun eerste rapporten in 2026.
• 2026: Beursgenoteerde MKB's, inclusief die als klein (50-249 werknemers, €10-50 miljoen netto-omzet, €5-25 miljoen totale activa) of micro (10-49 werknemers, €900.000-10 miljoen netto-omzet, €450.000-5 miljoen totale activa) worden geclassificeerd, moeten de CSRD-richtlijnen volgen en hun eerste rapporten voor 2027 voorbereiden.
• 2028: Niet-Europese entiteiten met aanzienlijke activiteiten of beursnoteringen in Europa moeten beginnen te voldoen aan de CSRD, met hun eerste rapporten gepland voor 2029.

Verbeterde rapportagevereisten: Hoe te voldoen?

De EU gaat bedrijven verplichten om te voldoen aan verschillende standaarden. Het moet hier worden opgemerkt dat sommige standaarden nog niet volledig beschikbaar zijn. De Europese Duurzaamheidsrapportagestandaard heeft de volgende definitieve concepten voor rapportagestandaarden gepubliceerd:

1. Algemene vereisten

• Voor het eerst moet niet-financiële informatie in het jaarverslag worden opgenomen
• Voor het eerst zal niet-financiële informatie onderworpen zijn aan verplichte auditing door een externe partij - aanvankelijk zal alleen beperkte zekerheid worden geïmplementeerd om de markt tijd te geven om te rijpen
• Rapportagestandaarden voor niet-financiële informatie zullen beschikbaar worden gesteld
• Voor het eerst moet de rapportage in een digitaal formaat plaatsvinden

2. Algemene openbaarmakingen

Governance

Bedrijven moeten rapporteren over de governance-structuur van de organisatie. Denk bijvoorbeeld aan transparantie, de loonkloof tussen CEO en gemiddelde werknemer.

Bedrijfsmodel, strategie en beleid

Bedrijven worden gevraagd om uit te wijden over het bedrijfsmodel, de strategie en het beleid van het bedrijf in relatie tot duurzaamheid.

KPI's en doelen - retrospectieve en toekomstgerichte openbaarmakingen

Bedrijven worden gevraagd om belangrijke prestatie-indicatoren en doelen in relatie tot duurzaamheid te beschrijven.

Bedrijfs- en duurzaamheidsgovernance

Bedrijven worden gevraagd om uit te wijden over de rol van duurzaamheidsgovernance binnen de organisatie. Denk bijvoorbeeld aan vragen over de integratie van duurzaamheidsprofessionals in het managementteam.

Dubbele materialiteitsbeoordeling

Bedrijven moeten rapporteren over het concept van hoe het bedrijf invloed heeft op het milieu en hoe het milieu invloed heeft op het bedrijf. (Bijv. een visserijbedrijf beïnvloedt de visstand in de oceaan, een lagere visstand in de oceaan beïnvloedt de winstgevendheid van het visserijbedrijf).

Risico- en kansenbeheer

Bedrijven moeten de risico's en kansen in relatie tot duurzaamheid beschrijven. Dit omvat klimaat- en financiële risico's en kansen. 

3. Thema-specifieke openbaarmakingen

Milieu 

De Taxonomieverordening stelt zes milieudoelstellingen vast:

• Aanpassing aan klimaatverandering
• Mitigatie van klimaatverandering
• Het duurzame gebruik en de bescherming van water- en mariene hulpbronnen
• De overgang naar een circulaire economie
• Preventie en beheersing van vervuiling
• De bescherming en herstel van biodiversiteit en ecosystemen

ESRS

• Klimaatverandering
• Vervuiling
• Water- en mariene hulpbronnen
• Biodiversiteit en ecosystemen
• Hulpbronnengebruik en circulaire economie

Sociaal

• Eigen personeel
• Werknemers in de waardeketen
• Getroffen gemeenschappen
• Consumenten en eindgebruikers

Governance

• Sector specifieke standaarden (43 sectoren zijn geïdentificeerd, de specifieke standaarden per sector worden later gespecificeerd)
• Governance, risicobeheer en controle
• Zakelijk gedrag

{{product-tour-injectable}}

Audit- en digitale taggingvereisten

• De CSRD vereist dat alle duurzaamheidsrapporten worden geauditeerd door een derde partij.
• Rapporten moeten worden gepresenteerd in XHTML-formaat en duurzaamheidsinformatie moet digitaal worden getagd.

Waarom nu handelen?

Om zich voor te bereiden op de komende wetgeving, zijn veel bedrijven begonnen aan hun netto-nul trajecten om vandaag duurzaamheidsleiderschap te bereiken.

Deze overweging wordt vaak gemaakt over twee assen: om een concurrentievoordeel te behalen in hun eigen markten en om op lange termijn waarde te genereren als een toekomstgericht bedrijf. Met andere woorden: het bereiken van een toekomstbestendige licentie om te opereren. Bedrijven die nog niet hebben gehandeld, wordt aangeraden om zo snel mogelijk voor te bereiden. 

Niet alleen willen deze bedrijven voorbereid zijn om aan de minimumeisen te voldoen, boetes te vermijden en risico's van regelgevende gevolgen te verminderen, maar ze willen ook voorop lopen. Bedrijven die te laat handelen, zullen geconfronteerd worden met het feit dat duurzaam worden een langetermijninvestering is waar verandering niet van de ene op de andere dag plaatsvindt.

Door nu stappen te zetten, zullen de resultaten zichtbaar zijn voordat de eerste deadlines door de EU worden gesteld. Zodra die deadlines voorbij zijn, zullen de bedrijven die te star en zelfgenoegzaam waren in hun besluitvorming worden blootgesteld als onduurzame entiteiten.

Daarentegen zullen bedrijven die nu handelen ver voorlopen op de concurrentie, de vruchten plukken van hun inspanningen en een concurrentievoordeel creëren.

Lees meer over hoe duurzaam worden zowel de planeet als je bedrijf ten goede kan komen, hier.