Als hoofdrapporteur voor de Europese Volkspartij (EPP) over het Omnibusvoorstel, is Jörgen Warborn een van de meest invloedrijke figuren die de toekomst van duurzaamheidsregulering in Europa vormgeven. Zijn ontwerpverslag stelt ingrijpende wijzigingen voor in de Richtlijn inzake duurzaamheidsrapportage van ondernemingen (CSRD), waaronder het verhogen van de rapportagedrempel naar bedrijven met meer dan 3.000 werknemers – een stap die de overgrote meerderheid van de momenteel betrokken bedrijven zou vrijstellen.

Voor Warborn is het een kwestie van economisch overleven. "We lopen achter op de meeste andere wereldspelers als het gaat om groei," zegt hij. Zijn oplossing: de regelgevende last verminderen, vereenvoudigen en een noodzakelijke balans herstellen tussen milieu, sociale en economische prioriteiten.

Warborns positie heeft hem een centrale – en polariserende – speler gemaakt in het debat over de Europese duurzaamheidsagenda. Voorstanders zien pragmatisme. Critici zien achteruitgang. Maar weinigen betwisten zijn invloed. 

We spraken met hem in Brussel om te begrijpen hoe hij de onderhandelingen benadert, wat zijn drijfveer is voor vereenvoudiging en hoe ver hij bereid is te gaan om steun te krijgen voor een nieuwe richting.

Concurrentievermogen als kernobjectief

Centraal in zijn betoog staat concurrentievermogen – niet alleen als economische maatstaf, maar als politiek instrument. "Wat ik hier doe is het vereenvoudigen voor bedrijven en hun concurrentievermogen vergroten," vertelt Warborn ons. "Want als we dat doen, komen we terug naar groei en dat zal ons op lange termijn welvaart in Europa geven."

Warborn wijst er snel op dat het doel niet deregulering op zich is. "Kosten verlagen is op zich niet het hoofddoel," voegt hij later toe. "Dat is welvaart voor Europese burgers. En we moeten terug naar groei."

Terwijl anderen duurzaamheid als een langetermijninvestering zien, ziet Warborn het als een evenwichtsoefening – en voorlopig is zijn prioriteit duidelijk.

"We lopen achter op de meeste andere wereldspelers als het gaat om groei"

Warborns argument is dat te veel klimaat- en sociale doelen te snel bovenop bedrijven zijn gelegd, zonder voldoende aandacht voor haalbaarheid of kosten. "We moeten een paar dingen veranderen," zegt hij. "En een daarvan is natuurlijk de regelgevende last." Voor hem is het Omnibus een kans om opnieuw af te stemmen – weg van wat hij "veel groen, maar niet altijd de deal" noemt, en naar een versie van duurzaamheid die economische realiteiten evenveel gewicht geeft.

Hij keert vaak terug naar het idee van balans: tussen milieudoelen, sociale zorgen en economisch overleven. Maar zijn nadruk op groei is niet alleen retorisch – het drijft de structuur van zijn voorstellen, van het verhogen van drempels tot het vereenvoudigen van datavereisten. Of die balans breed gedeeld wordt in het Parlement moet nog blijken, maar Warborns positie is duidelijk: groei herstellen komt eerst, de rest volgt.

ESG-regelgeving betaalt de prijs

"Ik denk dat er voordelen zijn in termen van concurrentievermogen door te werken aan duurzaamheidskwesties," zegt Warborn. "Ik ben daar vrij zeker van."

Toch stelt hij vragen bij de rol van de overheid in het bepalen van het tempo. "De kwestie voor mij is eerder wat de markt hierin moet oplossen, en wat politici hierin moeten oplossen?"

Hij wijst op regionale verschillen binnen de EU. "Veel Zweedse bedrijven hebben goed werk verricht op het gebied van duurzaamheid," zegt hij. "Als je het vergelijkt met de rest van Europa, zijn er enkele gevallen waar sommige andere lidstaten wat achterlopen op de Scandinavische landen."

"En dat is ook waarom we geen richtlijn kunnen maken, wat ik denk dat we deden met CSDDD en CSRD in zekere zin – vooral CSDDD – waar we de gouden standaard ervan opzetten en we verwachten dat iedereen aan die gouden standaard werkt. We moeten eerst ervoor zorgen dat we iedereen aan boord krijgen."

"Dat is wat we nu proberen te corrigeren," vervolgt hij, "ervoor zorgen dat het haalbaar is voor alle bedrijven om die reis te beginnen die sommige bedrijven 10, 15, 20, 25 jaar geleden hebben gemaakt. Maar we kunnen niet meteen de hoogste verwachtingen van hen hebben. En daar ging het mis."

De reikwijdte verhogen terwijl de lat lager wordt gelegd

Op de vraag waarom het Omnibusvoorstel zich niet concentreert op het vereenvoudigen van de CSRD in plaats van bedrijven uit de reikwijdte te verwijderen, is Warborn duidelijk: beide benaderingen staan op tafel. "Ik ben het ermee eens, ik ben het ermee eens," zegt hij. "Maar je kunt beide doen, want als je belangrijkste doel is om kosten te verlagen, doe je beide, en verlaag je meer kosten."

"Dus je verandert de reikwijdte en je vereenvoudigt de datapunten," vervolgt hij. Die dubbele aanpak, stelt hij, maakt zijn voorstel effectief. "En dat is hier de bedoeling – om beide te doen."

Direct gevraagd naar de gevolgen van het verhogen van de drempel naar 3.000 werknemers, aarzelt Warborn niet. "Precies. Dus je bespaart nog meer geld."

Toch blijft zijn nadruk liggen op de kostenbesparende reden in plaats van de langetermijnimpact op de implementatie. "Dit is geen wetenschap," zegt hij. "Het is 250, het is 500, het is 1.000, 3.000, 5.000, 10.000. Wat is het juiste aantal?" Voor hem is het geen kwestie van principe, maar van waar de grootste besparingen kunnen worden gemaakt. "Nu gaan we de balans vinden," zegt hij. "En ik heb het gevonden. Het is 3.000."

"Ik heb geen moeite met de taal van deregulering. Het gaat om kosten verlagen."

Warborn is duidelijk over zijn prioriteiten. "Daarom is mijn lijn kosten verlagen," zegt hij. "Ik heb geen probleem met de taal van deregulering. Het gaat om kosten verlagen."

Hij is zich bewust van de politieke lading van de term. "Er is een gevoeligheid met het woord deregulering, dat begrijp ik," erkende hij. "Maar sommigen gebruiken het en sommigen niet. Sommigen zeggen minder bureaucratie, papierwerk verminderen, vereenvoudiging. Voor mij maakt het niet uit welke taal we gebruiken."

Zijn doel is niet ideologisch. "Wat ik hier doe is het vereenvoudigen voor bedrijven en hun concurrentievermogen vergroten," zegt hij. "Want als we dat doen, komen we terug naar groei en dat zal ons op lange termijn welvaart in Europa geven."

Europees Commissaris voor Economie en Productiviteit, Valdis Dombrovskis, sloeg een voorzichtiger toon aan bij de presentatie van het vereenvoudigingspakket van de Commissie. "Deze vereenvoudigingsagenda gaat niet over deregulering," zegt hij. "Het gaat erom onze doelen op een slimmere en minder belastende manier te bereiken, zodat onze bedrijven, en vooral onze MKB's, zich kunnen richten op groei, banen, innovatie en ons helpen de groene en digitale transities te beveiligen."

Voor Warborn doet de taal er minder toe dan het resultaat. "We hebben welvaart nodig om veel van de problemen die we momenteel op tafel hebben op te lossen," zegt hij – inclusief defensie, sociale stabiliteit en klimaat.

“We hebben 800 amendementen” – Concurrerende prioriteiten op grote schaal beheren

“Er liggen 800 amendementen op tafel,” zegt Warborn. “Hoe pak je dat aan?” Voor hem begint het antwoord met patroonherkenning. Niet elk amendement heeft hetzelfde gewicht. "In sommige gevallen zijn er maar één of twee die het hebben ondertekend, en dat krijgt minder aandacht," legde hij uit. "Maar als je veel mensen op sommige kwesties hebt, dan begrijp je dat er tractie is in deze kwestie, en daarom moeten we er de focus op leggen."

De commissies die advies geven over het voorstel – zoals ECON en de juridische commissie – spelen ook een strategische rol. "Dat is ook een goede basis," zegt hij. "Want daar heb je verschillende meerderheden. In ECON hadden we een meerderheid rechts van ons, maar in de rest hadden we een bredere meerderheid."

Die verschuivende coalities suggereren dat geen enkele alliantie de uitkomst zal bepalen. In plaats daarvan zoekt Warborn naar waar voldoende overlap bestaat om een deal te sluiten. "Dit is waar je de balans moet vinden," zegt hij. "Dat is een van de belangrijkste onderdelen voor de volgende stap."

“Ik heb geen rode lijnen”

Warborn beschrijft zijn benadering van onderhandelingen in eenvoudige termen: flexibiliteit eerst. "Ik heb geen rode lijnen," zegt hij. "Maar ik heb een belang: kosten verlagen."

Dat belang, legde hij uit, bepaalt hoe hij met andere politieke groepen omgaat. "Ik ben bereid om over al die punten te onderhandelen, zolang we de kosten verlagen. Dus ik ben bereid om toe te geven, maar ik moet ook iets terugkrijgen aan de andere kant wanneer er een onderhandeling is."

Hij ziet deze openheid als een kracht, geen compromis. "Een zeer constructieve manier om hiermee om te gaan – is openstaan voor wat belangrijk is voor de andere groepen." Hij maakt onderscheid tussen vaste posities en gedeelde doelen: "Ik heb geen duidelijke posities, maar ik heb duidelijke belangen."

Gevraagd of sommige grenzen noodzakelijk zijn, gaf hij toe dat ze uiteindelijk kunnen ontstaan – maar niet vooraf. "Aan het einde van alles moet je zeggen, oké, ik kan deze lijn om deze en deze reden niet overschrijden," zegt hij. "Maar beginnen met rode lijnen – en ze vooral in de media noemen – ik weet niet zeker of dat de slimme manier is om te onderhandelen."

In plaats daarvan streeft hij ernaar "naar de andere politieke groepen te luisteren en te zien waar we de gemeenschappelijke lijnen vinden." Want volgens hem "bouwen we met de gemeenschappelijke lijnen een meerderheid. En dat is het belangrijke."

“Ik vind de meerderheid om het te doen” – De pro-Europese coalitie wankelt

Een van de weinige punten van vroege consensus over het Omnibusvoorstel was een verbintenis – althans in principe – tussen de Europese Volkspartij (EVP), de Groenen, de Socialisten en Democraten (S&D) en Renew Europe om een gezamenlijke positie te vinden. Maar Jörgen Warborn ziet die afstemming niet als essentieel om het voorstel door te krijgen.

“Ik sluit ook niet uit om met andere groepen samen te werken,” zegt hij. “Want als ik dat niet zou doen, zouden de onderhandelingen erg moeilijk zijn.”

Hoewel anderen de centrumpolitieke coalitie als noodzakelijk zien om ambitie te behouden, houdt Warborn de deur wijd open. "Natuurlijk zou ik samenwerken met de Sociaal-Democraten en met Renew en de Groenen," zegt hij. "Maar als er geen flexibiliteit is van deze politieke groepen, dan moet ik met een andere meerderheid gaan."

Wat voor soort meerderheid dat zou zijn, specificeert hij niet. "Dat zal natuurlijk blijken uit de onderhandelingen," zegt hij. Maar hij maakte duidelijk dat verder naar rechts kijken een mogelijkheid is. "Als je sommige van die groepen samenbrengt en sommige van hen staan rechts van ons, nou ja..."

Zijn doel, zegt hij, is niet om een coalitie te beschermen. Het is om zijn mandaat uit te voeren. "Mijn doel is om de kosten voor bedrijven te verlagen," zegt hij. "En ik vind de meerderheid om het te doen."

“Creativiteit is onderdeel van het zijn van een rapporteur” – Wat het publiek niet ziet

Warborn beschrijft zijn rol als rapporteur in pragmatische termen. "Je hebt natuurlijk een sterk politiek idee van wat je zou willen doen," zegt hij. "Maar in je rol probeer je de kloof te overbruggen en creatieve manieren te vinden om de andere politieke groepen te geven wat ze nodig hebben om de overeenkomst te steunen."

Dat, zegt hij, vereist flexibiliteit – en een behoorlijke hoeveelheid improvisatie. "Creativiteit," zegt hij simpelweg, wanneer hem wordt gevraagd wat mensen misschien niet van de baan verwachten.

Met meer dan 800 amendementen op tafel, gaat het vinden van gemeenschappelijke grond minder over het vasthouden aan vaste posities en meer over het begrijpen welke compromissen steun ontgrendelen. "Als ik de andere politieke groepen ken – welke belangen ze hebben – dan proberen we de belangen te combineren en een win-winsituatie te vinden," zegt hij. "Dan kunnen we de tekst op een manier masseren die elke politieke groep iets geeft." 

Wat volgt

Het wetgevingsproces verloopt nu snel, met onderhandelingen en belangrijke beslissingen gepland voor de komende maanden. Hier is hoe de tijdlijn er momenteel uitziet:

• 27 juni – Deadline voor politieke groepen om amendementen in te dienen
  
  
• 14–15 juli – JURI-commissievergaderingen
  
  
• 1 september & 22–23 september – Extra JURI-commissievergaderingen
  
  
• 13 oktober – Definitieve JURI-commissiestemming over het Omnibusvoorstel
  
  
• Oktober–december – Triloogonderhandelingen tussen Parlement, Raad en Commissie
  
  
• 30 november – EFRAG dient herziene Europese duurzaamheidsrapportagestandaarden in bij de Commissie
  
  
• December – Definitieve stemming in Parlement en Raad (gericht); goedkeuring van het Omnibus Vereenvoudigingspakket
  
  
• Begin 2026 (bij vertraging) – Mogelijke uitloop van de definitieve goedkeuringstijdlijn

Naarmate de tijdlijn versnelt, zal Warborns invloed alleen maar toenemen. Met meer dan 800 amendementen op tafel en weken van schaduwvergaderingen in het vooruitzicht, zal zijn vermogen om compromissen te sluiten over politieke lijnen heen centraal staan in het vormgeven van het uiteindelijke resultaat. 

Of zijn inzet voor vereenvoudiging en kostenverlaging het haalt – of wordt getemperd door concurrerende prioriteiten – zal in de komende maanden worden beslist. Maar één ding is duidelijk: de volgende fase van onderhandelingen zal niet alleen het voorstel testen, maar ook de politieke coalitie erachter. En Warborn is vastbesloten om het erdoor te leiden.